İnşaat çarkları dönmüyor!

İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı Mustafa Andıç, sektörün tüm temsilcileriyle birlikte bir basın toplantısı düzenledi.

Basın toplantısına, MMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Şirin Rodoplu Şimşek, İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Ülkü Mercan Küçükkayalar, İçmimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Ali Gözütok, Makine Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Ahmet İhsan Taşkınsel, HKMO Bursa Şubesi Başkanı Başar Bulut, Jeoloji Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Engin Er, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şubesi Başkanı Esra İnhanlı, BURTİMDER Başkanı Murat Çakmaker, DEMSİAD Başkanı Alptekin Şahintürk, Ahşap Sanayici ve Profesyoneller Derneği Başkanı Erkan Kalafat ile İMSİAD Başkan Yardımcısı Şeref Demir katıldı.

İlk projeyi başlatandan son tuğlayı koyana hatta anahtar teslimine kadar geçen süreçte kimin elinden geçiyorsa hemen hemen herkes orada başkanlık statüsünde temsil edildi.

İlk olarak İMSİAD Başkanı Mustafa Andıç konuştu. İnşaat sektörünün kullandığı ham madde ve yarı mamullerde döviz arttığında artıp, düştüğünde inmeyip kalıcı hale gelen her fiyat artışının, gayrimenkul maliyetini arttırdığını, bunun da halkı ev sahibi olma hayalinden uzaklaştırdığı gibi, kentsel dönüşümü engellediğini ve inşaat sektörünün istihdam ettiği yüz binlerce insanı işsiz bıraktığını vurguladı.

Sonra da sırayla tüm başkanlar…

Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Şirin Rodoplu Şimşek, “Artık dayanacak nokta kalmadı. Umarım daha iyi günler görürüz” dedi.

İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Ülkü Mercan Küçükkayalar, topluluk önünde konuşmakta zorlansa da ağzından, “Son 10 yılı baz alırsak genç işsizlik oranımız yüzde 50’lere çıktı. Meslektaşlarımızın çoğu düşük ücretle çalışmak zorunda. Çalışanlar da işlerini kaybetme korkusundan dolayı mutsuzlar” cümleleri döküldü.

Jeoloji Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Engin Er, “Bize gelen raporlardan da görmekteyiz ki gerçekten sektörde bir kriz var” açıklamasında bulundu.

Makine Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Ahmet İhsan Taşkınsel, en doğru tespiti yaparak, organizasyonun çalıştaya dönüştürülmesi önerisinde bulundu.

HKMO Bursa Şubesi Başkanı Başar Bulut, “Görünen o ki ülkemiz ekonomisinin lokomotifi olan inşaat sektörü durmak üzere” açıklamasında bulundu.

Aralarında en mutlu olanı ise İçmimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Ali Gözütok idi. Pandemi döneminde işlerinin arttığını fakat, devamının gelmediğini ifade etti.

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şubesi Başkanı Esra İnhanlı, “Bu süreçte yaşanan ekonomik sıkıntılar hepimizi mağdur etti” dedi.

Ahşap Sanayici ve Profesyoneller Derneği Başkanı Erkan Kalafat, “Orman maliyetlerimize baktığımızda 2020’den bu yana metreküpte 300 lirayla ihaleye çıkılırken pandemi sonlarına doğru bin liraya, şu anda 2 bin 500 lirayla ihaleye çıkılıyor” açıklamasında bulundu.

 

BURTİMDER Başkanı Murat Çakmaker de sektörlerinin sanayici ile tüketici arasındaki zincirde yaşadıkları sorunların başında kur ve fiyat artışlarının geldiğini söyledi.

DEMSİAD Başkanı Alptekin Şahintürk de trenin raydan çıktığını, fiyat artışlarının süreceğini söyleyerek, enerji krizine dikkat çekti.

*****

Evet, inşaat sektörü kan ağlamaya başlamış…

Ev yapılamıyor, yapılan ev satılamıyor.

İnsanların alım gücü olmadığı için, satıcının da çarkları dönmemeye başlamış.

Peki çarklar nerede tıkandı, nerede durdu, neden durdu?

Dikkat ettiyseniz, girdi maliyetlerinden, enerji fiyatlarından, kurdaki artıştan bahsediyorlar.

 Piyasada artık para kalmadı.

Para daha ele geçmeden bitiyor. Bu nedenle ne üretici memnun ne de alıcı… Bu cümleyi genelde tarım için kullanırdık fakat ne yazık ki, artık her sektörde kullanmamız gerekiyor.

Sanayide de turizmde de inşaat sektöründe de hizmet sektöründe de üretim sektöründe de…

İnsanların alamadığı bir şeyi satmanın hiçbir manası kalmamış durumda.

Türkiye’nin en fazla sıcak para dönen sektörü olan inşaat sektörünün tüm paydaşları da artık ‘Kan ağlıyoruz, üretemiyoruz, satamıyoruz, maliyetler çok yüksek’ gibi sözcüklerle isyanını dile getiriyorsa, burada bir yönetim krizi vardır.

Ve maalesef kimse bunu dillendiremiyor…

****

Yönetim demişken, toplantıda yerel yönetimlerden bir temsilci yoktu. Kaldı ki belediyeler inşaat işinin her aşamasında varlar…

Bu durumu da eski çalışma arkadaşım Bursa Görüş gazetesi Sorumlu Yazıişleri Müdürü N. Nuri Yavuz, İMSİAD Başkanı Mustafa Andıç’a sordu. Bu aşamada çağırmadıklarını söyledi.

Olsaydı iyi olurdu…

*****

ORTADA ÇÖZÜLMÜŞ SORUN YOK

İnşaat sektörünün tüm paydaşları bir araya gelmişken sorayım dedim…

“İnşaat sektörünün en önemli sorunlarından biri de özellikle Mudanya’da yaşanan imar planlarının iptal edilmesi oluyor. Tabi ki iptal edilen imar planları nedeniyle herhangi bir yapı denetimi yapılamıyor ve insanlar oturma izni alamıyor. Oturma izni alamayan vatandaşlar da tabi ki mağdur oluyor. Özellikle elektrik ve su faturaları şantiye üzerinden geldiği için zaten zar zor ev sahibi olmuş bu kişiler yüksek miktarlarda ücret ödemek zorunda kalıyor. Bu mağduriyetlerin giderilmesi adına, aslında denetlenmeyen aşamanın üzerine çıkılmaması gerekmez mi? Bu konuda bir şey yapılabilir mi?”

Sanırım sorum biraz uzun oldu.

İMSİAD Başkanı Mustafa Andıç, “Mudanya’da yapı kullanma izni alamayan binaların durumu mahkeme kararıyla Güzelyalı İmar Planları’nın iptali nedeniyle oluşmuş bir durum. Yaklaşık 3 yıldır bu durum söz konusu. Bitirilmiş binaların yapı kullanma izni, imar planlarının iptali nedeniyle alınamadı. Fakat, geçen gün Büyükşehir Belediye Meclisi’nde onaylanan Güzelyalı İmar Planları bu sorunu çözmüş, artık bir kısıntı kalmamıştır” dedi. Ve konuyla ilgili sözü Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Bursa Şubesi Başkanı Esra İnhanlı’ya bıraktı.

Esra İnhanlı da, “Mudanya bölgesi bizler açısından da kanayan bir yara. Bu konuyla ilgili tespitiniz çok doğru. Normalde bizim kanunumuza göre de oturma izni almamış yapılarda oturulmasına müsaade etmemiz gerekiyor. Fakat yaşanan mağduriyet, o kadar büyük ki yapı sahipleri açısından inşaatlar tamamlanamadan bölgede iptal oldu. O iptal yaklaşık 3 yıldır devam ediyor. Vatandaş dairelerini aldı. Kat irtifakı tapularıyla daireler satışlarını yaptı. Ne müteahhit mağduriyeti ne de yapı  sahiplerinin mağdur olmaması açısından bizler de yerel idarelerle görüşmemiz sonrasında oturmalarına müsaade ettik” dedi.

Büyük bir soruna da dikkat çeken İlhanlı konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Fakat vatandaşlar oturmaya başladıktan sonra planlar açılana kadar geçen bu süreç içerisinde umarım mevzuata aykırı imalatlar yapılmamıştır. Çünkü kullanma izinleri süresi boyunca yapılan son kontroller tamamlanmadı. Tamamlanmadığı için de eğer aykırı bir durum var ise idare bunları tespit eder, hem yapana hem de bize bir yaptırımı olabilir. Açıldığı zaman oradaki süreci yaşayacağız ve göreceğiz. Karşımıza ne çıkacağını bilmiyorum.”

Bu konuda araya giren Yıldırım ve Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi CHP’li Oktay Altun da, “Henüz çözülmüş bir durum yok. İmar planları onaylandı ama gelecek hafta askı sürecine çıkacak. Bir ay boyunca askıda kalacak. Daha sonra itirazlar değerlendirilecek ve eğer düzeltilmesi gereken bir durum yoksa yürürlüğe girecek. Bu planlar yürürlüğe girene kadar olaya çözülmüş diyemeyiz. Plan şu anda herkesin önüne sunulmuş bir plan değil. Çözüm olarak da net bir şekilde mecliste çözüldü de demek doğru değil. Geçen planı kimse inceleyemediği için çözüm müdür yara mıdır bilmiyoruz” ifadelerini kullandı…

Yani konu hala gizemini koruyor!

Bu yazı 21.03.2022 Tarihinde YeniDönem Gazetesi'nde yayınlanmıştır.